Sosyal Medya, Sosyal Medya için mi? Kurum için mi?

Sosyal Medya Pazarlama başlığı altında faaliyet gösteren bir çok yerli yabancı kurum var.  Fakat kimi kuruluşlar sosyal medyayı sadece bu mecrada yeralmış olmak için kullanmakta.   Kendi ürünleri, hizmetleri ya da mesajları ile sosyal medya faaliyetlerini tam olarak entegre edemiyor,  bilgi vermek ve klasik mecralarda yeralan reklamlarını sosyal medyaya taşımaktan öteye geçemiyorlar.   Bu yazıda sosyal medya üzerinde yürütülen faaliyetlerde hangi özelliklerin etkin kullanılması gerektiğini örnekleri ile birlikte sizlerle paylaşıyorum.

Halbuki Sosyal Medya pazarlama faaliyetleri için bugüne kadar görülmemiş  imkanlar sunmakta;

1 - Düşük Maliyet :  Herşeyden önce bu mecrada pazarlama faaliyetine girmek çok daha az maliyetli, yaratıcılık kullanılarak hemen hemen sıfır maliyetle etkin kampanyalar yürütülebilinir.   IKEA'nın facebook üzerinden sadece resim tag'leme üzerine yaptığı kampanyaya bir gözatın;



 

2 - Müşterileri Daha İyi Tanıma Fırsatı : Sosyal Medya üzerinden sizinle iletişime geçen kişilerin demografik özelliklerine ve tercihlerine çok daha kolay ulaşılabilinir.  Aktif ve potansiyel müşterinizin segmentasyonunu daha az maliyetle ve daha gerçekçi bir şekilde yapabilirsiniz.   Bu CRM faaliyeti sayesinde müşterilerinize özgü promosyonlar, fırsatlar sunabilirsiniz. SpanAir havayolu şirketinin Christmas gecesi uçan ve bu özel akşamda yolculuk etmek zorunda kalan yolcularına hazırladığı süprizin  bir özelliği de yolcuların foursquare ve twitter accountları üzerinden kişisel tercihlerine göre özel hediyeler vermesidir;



 

3 - WOM Uygulama Kolaylığı : Sosyal Medya Pazarlamanın bir etkisi de ağızdan ağıza pazarlamanın(WOM) gücünün çok etkin kullanılabilmesidir.  Aslında bu güç de genelde çok etkin kullanılamamaktadır.   Twitter takipçileri, facebook fan'leri zaten firmaya bir şekilde ilgi gösteren ve muhtemelen sadık müşterilerden oluşur.   Sadece bilgi vererek bu kitleyi genişletemezsiniz.  Bu kitleyi firmanız, ürününüz mesajınız ile bağdaştırmalı hatta sizi etkilemesine izin vermelisiniz.   

Aynı zamanda Malcolm Gladwell'in Kıvılcım Anı kitabında bahsettiği birleştiriciler, erbaplar ve satıcıları tespit ederek (http://profesyonelpaylasimlar.com/2010/01/21/kivilcim-ani-malcolm-gladwell/) bu kişiler üzerinden inanılmaz bir WOM etkisi yaratabilirsiniz.  Burada dikkat edilmesi gereken noktalardan bir tanesi, bu kişilerin sizlerin sadık müşterilerinizin olmaması ve sektörde opinion leader olmasıdır.  Hayatı boyunca Ford kullanmış birinin yeni Ford modeli tavsiyesi mi sizi daha çok etkiler yoksa çok çeşitli arabaları kullanmış, arabalar konusunda teknik bilgiye hakim bir kişinin Ford modeli tavsiyesi mi?

Bazı müşteriler, ürününüzü sizden daha iyi pazarlar, bunun için yeni ürününüzün pazarlama mesajının ya da ürün etiketinin oylamaya sunulması insanların sadakatini arttırabilir.  Ayrıca yeni ürününüzün prototipini, denemesi, görüş ve önerilerini paylaşması amacı ile sektördeki ciddi ve etkin (opinion leader) blog yazarlarına ücretsiz gönderebilirsiniz.

İşte Volkswagen - Fox Modelinin Sao Paulo'daki tanıtım faaliyetinin twitter üzerinden ne kadar etkin yapılabileceği ve hedef kitleniz üzerinde nasıl bir WOM etkisi yaratabileceğinize dair başarılı bir kampanya;



 

4- Davranış rahatlığının avantajı : Geçenlerde okuduğum bir haberde bir alışveriş merkezinin müşterilerden şikayet ve önerilerini toplamak için form doldurmaması üzerine alışveriş merkezinin tuvaletlerine öneri ve şikayetleri kaydedecek bir ses kayıt sistemi kurduğunu okudum.   Uygulama teşvik edici fakat sadece "tuvaletlerde" böyle bir sistemin kurulmuş olması, alışveriş merkezinin "rahatlama" kavramını biraz karıştırdığının göstergesi sanki.    Şaka bir yana sosyal medyada da insanlar kendilerini çok daha rahat ifade edebiliyorlar bunun için önlerinde birçok kanal hizmet olarak sunulmuş durumda artık görüş ve önerileri sunmak çok daha az maliyetli ve riskli hatta zaman zaman kazançlı bile olabilir.   Senaryo yazarı Birol Güven sık sık yazdığı senaryonun bir kısmını twitter kullanıcıları ile paylaşarak dizi karakterlerinin nasıl tepki vermesi gerektiğini takipçilerine sormaktadır.  Siz bu konuda görüşte bulunmuş ya da görüşleri takip etmiş biri olarak kendinizi diziye daha fazla ait hissedip belki planınızda olmadığı halde diziyi izleyebilir hatta arkadaşlarınıza izlemesini tavsiye edebilirsiniz.

5 - Kendini ifade etme imkanı : Sosyal Medya'da kişilerin ürünleriniz üzerinden kendilerini ifade etmesini sağlamak çok daha kolaydır.  BMW'nin  Build Your Own sayfası ile kendi BMW'nizi yaratabilirsiniz.  Ayrıca çok beğendiğim başka bir uygulama da babyTV'ye ait.  BabyTV'nin interaktif sayfasından kendi çocuğunuzun resmi ile çeşitli animasyonları kişiselleştirebiliyorsunuz.   Aynı zamanda Toyota "Everybody has a reason" sloganı ile başlattığı kampanyada hybrid araçları kullanmak için kişilerin gerekçelerini topladı.   Bu kampanya ile kişilerin kendilerini yüksek sesle ifade etmeleri durumunda söylediklerine daha çok inanmasını sağladı, kampanya içeriğinin kullanıcıları tarafından hazırlanmasını sağladı ve hybrid arabalar konusunda insanları daha da bilinçlendirdi (hem de bu işi yine kullanıcılarına yaptırdı).   Kampanya hakkında daha detaylı bilgiyi buradan bulabilirsiniz.

6 - Lokasyon ve Mobilite Avantajı : Mobil cihazlar ve data transfer maliyetleri düştükçe daha çok insan lokasyondan bağımsız sosyal medyayı takip edebilmekte.  Bu özellik nasıl bir avantaja dönüştürülebilir?   Akla ilk gelen en etkin yöntem lokasyon bazlı servisleri etkin kullanmak.    Başta Starbucks olmak üzere birçok kurum fiziksel lokasyonunuza göre sizlere çeşitli promosyonlar sağlamakta.   Kişileri sizin dükkanınızdan içeri almakta, "sanal" diye ifade edilen dünyanın gerçek kazanımları işte bu dönüşüm size kar getirir.  Sanal faydalarla müşterilerinizi devamlı mutlu etmeniz mümkün değildir.

7 - Ölçülebilir : Sosyal Medya üzerindeki faaliyetlerinizin olumlu ve olumsuz etkileri çok kolay bir şekilde ölçülebilir.  Google Analytics gibi araçlar sayesinde internet sayfanızın ziyaretçi sayıları, sayfanıza geridönüş oranları, twitter takipçi sayısı, fan sayısı, facebook ya da arama motorları üzerindeki reklamınızın beğenilme, tıklanma oranları anlık olarak izlenebilir buraya kadar yeni birşey yok burada önemli olan rakamlar değil rakamların mesajını almak ve yorumlayarak aksiyon almaktır.

8 - Hızlı ve Esnek : Sosyal Medya üzerinde yürüttüğünüz pazarlama faaliyetleri üzerinde çok rahatlıkla değişiklik yapabilir kampanyanın gidişatını izleyerek hızlı kararlar alıp uygulama imkanı sağlar.   Tepki gören bir televizyon reklamını (mesela 118 33) yenisi ile değiştirmeniz günler alırken sosyal medya ya da arama motorlarına yayınladığınız reklamların içeriğini değiştirmek dakikalarınızı alabilir.   Reklam faaliyetlerini izleyerek farklı segmentlere yönelmek, reklam bütçesini arttırmak / azaltmak, içerik değiştirmek, frekans değiştirmek, denemeler yapmak artık çok daha kolay ve hızlıdır.  Daha detaylı analiz ve etkin kullanım için; Google Adwords & SEM Etkin Kullanımı başlıklı yazımı inceleyebilirsiniz.  

9 - Eğlencelidir :  Evet sosyal medyada yeralmak eğlencelidir.  Unutmayın insanlar sizin reklamlarınızı mesajlarınızı görmek için sosyal ağlarda yeralmıyor, iyi zaman geçirmek için oradalar.  O zaman onlara eğlenecekleri bişeyler verin bu aşağıdaki gibi Heineken'in Şampiyonlar Ligi şaka organizasyonu ve mankenlerle yaptığı "teşekkür" organizasyonu videoları da olabilir,  Farmville oyununda Microsoft'un Bing tarlası da olabilir,  Vestel'in SecondLife'ta yarattığı eğlence merkezi de olabilir.





Microsoft Farmville Reklam



10 - Katılım (Involvement) Sağlamanın Kolaylığı :  İnsanların aynı amaç ve mesaj peşinde birlikte birşey yapmaları için çok uygun bir platformdur Sosyal Medya.  Katılım sadakat sağlar.  Aşağıda bir hayvanat bahçesinde doğacak fil için yürütülen kampanya, sosyal medyanın gücü ve yine "sanal" ortamda yapılan faaliyetlerin somut sonuçlarını (hayvanat bahçesinin ziyaretçi sayısındaki artış) görmek için ideal bir örneğin videosunu bulabilirsiniz.

 

Sonuç olarak Sosyal Medyanın tamamen farklı dinamikleri olan bir dünya olduğunu kavramak, burada belirtilen ve belirtilmeyen özelliklerinden faydalanmak yakın zamanda bir avantajdan çok bir gereklilik haline gelecektir.  Bu nedenle bu  mecrayı hakkıyla kullanmak için çok geç kalmamak gerek.